top of page
Yazarın fotoğrafıSpil'in Çocukları

Manisa'da Yeni Bir Yerleşim Yeri Belirlendi (Mostana / Mostene)

Bir zamanlar üzerinde beyaz kartalların kuğu gibi süzüldüğü Tantalos gölüne doğru yola çıktık. Tabiatın ve doğanın insanlara sunduğu güzellikleri ekibimizle paylaşmak istemiştik.

Tantalos Gölü

Temmuz ayının kavurucu sıcağını yavaş yavaş gerilerde bırakarak yol alıyorduk. Rehberimiz Çeşme Başı köyünden Sefer Şevik’ti. Tüm hazırlıklarımız tamamdı. Bu gezimize Manisa ETV Televizyonu'ndan Arkadaşlar ve Manisa Dağcılık Kulübü Sporcuları katılmışlardı.


Tarihin derinliklerin de kaybolan Tantalos ve çocukları Niobe ve Pelops da buralarda dolaşmıştı. Yunan dışı Anadolu'nun simgesi Tantalos zamanın da acaba buraları nasıldı? Hayalimizi ne kadar zorlasak, onların yaşamı hakkındaki bilgilerimiz efsanelerden öteye gidemiyordu. Rehberimiz bizi Kurşunlu mevkiinde durdurdu: Süleymanlı tepesinden Ören tepesine, Deliktaş'a, Bakacak Kalesi'ne, Yarıkkaya'nın arka bölümlerine ve Kurşunlu çeşmelerine bakmaya başlamıştık tütün tarlasında başlayan yürüyüşümüz, Kurşunlu çevresinde noktalanmıştı. Çevrede gördüklerimiz karşısında bilgisizliğimiz ortaya çıkmıştı. Yerlerde sütun başları, kırılmış sütunlar, pişmiş tuğla ve kiremit parçaları. Ve çeşme başlarında başka parçalar. Rehberimiz bu bölgede çok eski zamanlarda bir yerleşim yeri olduğunu anlatıyordu. Saray, kilise, mezarlık ve yok olan değirmenlerden ortada hiçbir şey kalmamıştı. Tesadüfen girdiğimiz Kurşunlu bölgesinde yaşamın izlerini belirlemiş ve bunları görsel kameralarımızla kayda almıştık. Arkeologlar bu yerleşim biriminin Bizanslılardan kaldığını söyleyeceklerdir. Acaba onlardan önce hangi medeniyet ve uygarlık burada vardı?


Gördüklerimizi ve duyduklarımızı fotoğrafları ile birlikte Manisa müze müdürlüğüne bildirdik. Kayıtlarda böyle bir yerin tescili olmadığını söylediler. Belki de daha önce görülmüş, fakat müzeye bildirilmemiş olunabilir. İnsanlarımızın duyarsız davranışları ve bilgisizliği eski eserlerin yok olup gitmesine sebep olmuştur. Farkında olmadan tarihin bahçesinde kaybolan bir yerleşim biriminin ortaya çıkmasına vesile olmuştuk. Kurşunlu bölgesinin tescil edilerek arkeologların araştırmasına açmak devletin gelecek nesillere bırakacağı bir görevdir.

Havanın sıcaklığı yüzünden, orada fazla kalmadan yolumuza devam ettik. Tantalos gölüne geldiğimizde, bir gün önce orada kamp yapan dağcılarla buluştuk.


Senelerce içinde sülük olduğu için sülüklü göl denilen bu bölgenin adı , tarihe uygun olarak değiştirilmiş ve ismi TANTALOS GÖLÜ olmuştu. Geziye katılan arkadaşlar gölün kenarında içi boşaltılmış kaya mezarlarını da araştırarak Tantalos gölünün yeni kralı İsmail yılmaz ile bölge hakkında koyu bir sohbete daldılar.


Tantalos gölünün doğu kısmında bulunan ören pınar mevkiine ulaşıldı. Oradan, ormanın içinden, asırlık çamların gölgesi altından, Gürle bölgesine zorlu bir tırmanış yapıldı.


Buz gibi bir suyun aktığı ve çevresi en az üç metre olan ulu çınarların bulunduğu Gürle’den karşı yamaçta bulunan mağaraları inceledik. Hıristiyanlığın ilk döneminde bu mağaralarda saklanan din adamlarının bu bölgeyi yerleşim yeri olarak kullandıklarını tahmin ediyoruz. Mağaraların dış duvarında haç şekli çizilmiş ve içlerinde de taht dediğimiz oturma yerleri yapılmıştır. Bunlarda hazine avcılarından nasibini almış ve içleri kazılmıştır. Bu Mağaralara. papaz ini ismi verilmiştir. ve içlerinde merdivenler vardı.


Senelerdir Dağcılık sporu yaparız ilk defa böyle güzel bir suya rastladık.


Çam ve çınar ağaçlarının böylesine boy attığı bu yer keşke Manisa'ya yakın olsaydı.


Nisan aylarında içinden suların gürleyerek aktığı dereler yok olmuş. yerini derin bir sessizliğe ve ağustos böceklerinin gürültüsüne bırakmıştır. Geziye katılanlar terlemiş ve yorulmuşlardı. Herkesin söylediği tek bir şey vardı. Muhteşem doğanın kendisini sever ve ilgilenirseniz o da sizlere bütün güzelliklerini sunar ve her zaman sizleri bağrına basar. .Akşamın karanlığına doğru, şehrin gürültülü ve pis havasına kavuşmanın üzüntüsünü yaşıyorduk.


"MOSTANA/MOSTENE. Lydia kenti (Tacitus, Yıllıklar, II 47;Ptolemaios,5 II 16). Para basmıştır, adının geçtiği yazıtlar bulunmuştur. Sipylos / Manisa Dağı doğu ucunda, Bozköy dolaylarında olduğu sanılıyor (j.Keil,RE Mostene maddesi). Bozköy, Manisa ili merkez ilçesi Karaoğlanlı bucağına bağlıdır ve tam adı Sancaklı Bozköy'dür. Yukarısında bilinen en eski Ma kabartmasının bulunduğu Akpınar'ın güney yakınındadır. Bu durumu bize anlatıyor ki, Mostana adının aslı Mo-(a)sta-(wa)na, "Ma/Mo-akarsuyu-ülkesi"idi. Bkz. Mo(sözcüğü), asta, wana. Adın Mo(a)sta bölümü, Ma/Mo Akarsuyu derken, ya Ma Irmağının (Hellen ağzında Ermos;bkz.Ermos) anlatıyordu. (bu ırmak yakından geçmektedir), ya da Ma kabartması altındaki Akpınar'dan çıkan dereye işaret ediyordu. Lydialı Masdyenoi halkı, belki de, bu yörenin halkı idi."


Kaynakça: Türkiye'deki Tarihsel adlar -Bilge UMAR-


Haydar Aksakal




Comments


bottom of page