top of page
Yazarın fotoğrafıSpil'in Çocukları

İstanbul Arkeoloji Müzeleri'nde Sergilenen Lydia Evleri Parçaları


Lydia Krallığı'nı başkenti Sardesi, Kral Yolu'nun batıdaki son noktasıydı. Buna bağlı olarak ticaretteki başarıları sayesinde MÖ 6. yy'den itibaren önemli bir ekonomik güç haline gelmiş olup bu başarılarını mimari yapılarında gösterebilmiştir. Herodotos, Kroisos Dönemi'nde kentte inşa edilmiş Lydia evlerini anlatırken, temellerinin ırmak ve dere taşından, duvarlarının saç üzeri kerpiç sıvalı, çatılarının ise sazdan yapıldığını söylemiştir. Bu yapılarda yağmur suyunun saç ve ahşap kısımlardan geçmesi sonucu oluşan nemlenme ve bundan kaynaklı tahribatı önlemek için pişmiş topraktan kaplama levhaları ve çatı kiremitleriyle yapıların dayanıklılığı artırılmıştır. Bu vitrinde görülen Sardeis kazılarında açığa çıkarılmış pişmiş topraktan yapılmış, üzeri boya ve kabartma tekniğinde bezemelerle süslü levhalar bu mimari tarzın temsilcileridir.

Eğimli çatı sistemlerine sahip yapılarda çatıda biriken suyun yapı duvarlarına değmeden tahliyesi için çörtenli saçaklık levhaları (sima) kullanılmıştır. Bu tip levhalar Arkaik Dönem'de Batı Anadolu'da keşfedilmiş ve kullanılmıştır. Bunlar dışında yan yana getirildiğinde süreklilik gösteren bir friz oluşturan kaplama levhaları da vardır. Bunların yapı duvarların çatıya yakın üst kesimlerine yerleştirildiği bilinir. Kalıpta üretilen tüm bu levhalar geometrik bitkisel ve figüratif bezemeli olabilirler. Figüratif bezemeye sahip olanlarda görülen grifon gibi karışık yaratıkların koruyucu özelliklerine inanıldığı için betimlendikleri düşünülmektedir. Arkaik Dönem Anadolu'da geniş bir coğrafi alanda yayılım gösteren pişmiş toprak çatı mimari elemanlarının Phrygia, Lydia, İyonya ve Aiolis'te üretilmiş çok sayıda örneği vardır. Burada sergilenen örnekler Sardeis'te önemli bir üretim merkezi olduğunu göstermektedir.


Sima, pişmiş toprak, MÖ 7 - 6. yy, Sardeis

Sima parçaları, pişmiş toprak, MÖ 7 - 6. yy, Sardeis

Commenti


bottom of page