Eski Camii, Salihli ilçesi Damatlı Köyü'ndedir. (Artık mahallesidir.)
Osmanlı erken tarihlerde bitkisel ve geometrik motifler uygulanırken 19. yüzyıl ve sonrasında manzara resimleri, natürtmortlar yoğunluk kazanmıştır. Damatlı Köyü Eski Cami’nin son cemaat yeri ve harim beden duvarlarında hem mimari hem de natürtmortlar görmek mümkündür. Yapının üç bölümlü son cemaat yerinde vazo ve ibrik içinde çiçekler, haşhaş bitkisi, dilimlenmiş karpuz, kiraz ağacı, cami tasvirine yer verilmiştir. Bazı örneklerde ibriğe vazo görevi yüklenmiştir. Su ile bağlantılı olan bu iki unsur, halk sanatçıları tarafından dini yapılarda kullanılmıştır. Araştırmalarda ele alınan motiflerin - meyvelerin Tanrı’yı simgelediği ifade edilmekle birlikte bu motiflerin ibriğin içinden çıkması ile ibriğe İslam sanatı çerçevesinde ayrı bir anlam yüklenildiği belirtilmektedir.
Yapıda bereket sembolü olarak tanımlanan birden fazla motif ele alınmıştır. Bunlardan ilki son cemaat yerinin doğu yönünde bulunan haşhaş bitkisidir. Diğer bir motif dört ayaklı sehpa üzerinde karpuz ve üzüm salkımlarıdır. Kompozisyonun merkezinde bir dilimi çıkarılmış çekirdekleri ile beraber tasvir edilen karpuz motifi ele alınmıştır. Karpuzun üzerinde kılıca benzer bir bıçak ve yan tarafında mavi-kırmızı renkte asma yaprakları ile üzüm salkımları, armut, kayısı gibi meyveler yer almaktadır.
Üzüm, nar, incir, buğday, karpuz vb. meyvelerin bolluk-bereket olarak yorumlanmaktadır. Çekirdekli ve taneli meyvelerin birer tohum olmaları nedeniyle başlangıcı ve neslin sürekliliğini simgelediği şeklinde tanımlanmaktadır.
Damatlı Köyü Eski Cami’de ahşap süslemenin yanı sıra kalem işi bezemelere de bulunmaktadır. Camide kalem işi ile “Maşallah 1290” ibaresi yer almaktadır.


Comments